Kontakt
Przedszkole Miejskie nr 9 w Pruszkowie

Psycholog

Drodzy Rodzice!

 

W razie potrzeby proszę kontaktować się drogą mailową. Adres mailowy został wygenerowany specjalnie w celu świadczenia pomocy
psychologiczno-pedagogicznej; psycholog2689przedszkole@wp.pl

 

Proszę o podanie imienia i nazwiska dziecka, grupy i przedszkola.



PSYCHOLOG  mgr Jacek Furmański  

Dyżur: poniedziałek 14:30 - 16:30, środa 8:00 - 10:30

 

„Przez dojrzałość szkolną rozumie się ten moment w rozwoju dziecka, kiedy jest już one zdolne sprostać wymaganiom szkoły, a więc – moment równowagi między wymaganiami szkoły a możliwościami rozwojowymi dziecka.”

 

M.Żebrowska, 1973r. ”Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży”. Warszawa

 

Dojrzałość szkolna  to gotowość dziecka do rozpoczęcia  systematycznej nauki,  to gotowość do wejścia w nowe obowiązki i nowe środowisko. Tym pojęciem określa się zarówno dojrzałość fizyczną jak i umysłową, społeczną i emocjonalną

 

DOJRZAŁOŚĆ FIZYCZNA

 

To ogólna sprawność organizmu i zdrowie dziecka. Długotrwałe choroby, defekty fizyczne i inne dolegliwości organizmu utrudniają pracę szkolną dziecka. Dziecko szkolne dysponować musi odpowiednim zasobem sił fizycznych i odpornością na zmęczenie. Wielogodzinne siedzenie w ławce, noszenie ciężkiego tornistra szkolnego i wykonywanie różnych zadań umysłowych jest trudne nawet dla dziecka zdrowego, silnego i sprawnego. Przy takich czynnościach jak pisanie, rysowanie, wycinanie, wydzieranie, konstruowanie, nawlekanie koralików i innych pracach plastyczno-technicznych potrzebna będzie dziecku dobra sprawność rąk, koordynacja ruchowa i koordynacja ruchowo-wzrokowa. W przeciwnym wypadku ruchy będą powolne, nieharmonijne, sztywne, kanciaste, mało precyzyjne. Mogą też występować współruchy, czyli niepotrzebne ruchy służące rozładowaniu nadmiernego napięcia np. poruszanie językiem przy pisaniu lub rysowaniu. Dziecko o prawidłowym rozwoju ruchowym potrafi przez chwilę stać na jednej nodze, skakać na jednej nodze, przeskakiwać przez przeszkody. Siedmiolatek sprawnie i szybko biega, przy czym ruchy rąk i nóg są zharmonizowane.

 

fizycznej dojrzałości decydują:
- stan zdrowia,
- sprawność ruchowa i motoryczna,
- odporność na zmęczenie i choroby,
- prawidłowy słuch i wzrok,
- niezaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa,
- sprawność manualna – poziom rozwoju mięśni dłoni, palców oraz nadgarstków.

 

DOJRZAŁOŚĆ UMYSŁOWA

To zainteresowanie się dziecka nauką (zwłaszcza czytaniem, pisaniem, liczeniem) oraz zjawiskami zachodzącymi w najbliższym otoczeniu. Dziecko dojrzałe umysłowo potrafi skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności, potrafi z uwagą śledzić treść opowiadanej czy czytanej bajki. Jego mowa jest poprawna pod względem artykulacyjnym, a słownictwo jest na tyle bogate, że bez problemu potrafi porozumiewać się z innym. Nie ma problemów ze zrozumieniem przekazywanych wiadomości, poleceń, instrukcji czy treści czytanego opowiadania, bajki, lektury. Dziecko 7 letnie ma już pewien bagaż doświadczeń, spostrzeżeń, który umożliwia mu rozwój wyobraźni i myślenia pojęciowego. Dziecko dojrzałe do szkoły potrafi doprowadzić rozpoczętą pracę do końca, bo ciekawi go wynik swoich poczynań.

O poziomie umysłowym dziecka mogą świadczyć jego rysunki. Rysunki dzieci dojrzałych są bogate w treść, kolory, zawierają dużo szczegółów, są prawidłowo rozmieszczone na kartce. Przy odwzorowywaniu zachowany jest właściwy kierunek, od lewej do prawej krawędzi kartki i z góry na dół. Oceniając dojrzałość umysłową dziecka, bierze się pod uwagę również poziom rozwoju percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej, oraz analizy i syntezy słuchowej. Te funkcje w dużej mierze decydują o opanowaniu umiejętności pisania i czytania.

 

Wyznacznikami dojrzałości umysłowej są:
- aktywność poznawcza,
- chęć do nauki,
- dobra orientacja w najbliższym otoczeniu,
- prawidłowy rozwój mowy, umiejętność wypowiadania się, wyrażania własnych opinii i sądów,
- umiejętność słuchania ze zrozumieniem,
- właściwy poziom analizy i syntezy wzrokowo-słuchowej.

 

DOJRZAŁOŚĆ EMOCJONALNA

To zdolność do przeżywania bogatego i zróżnicowanego świata uczuć, to odpowiednia do wieku umiejętność panowania nad swoimi emocjami i kontrolowania ich. Impulsywność reakcji u 7 latka ulega obniżeniu, zaś czas przeżywania różnych stanów wydłuża się.

Uczeń dojrzały emocjonalnie odczuwa więź ze swoją grupą, z klasą, z panią. Przeżywa różne radości i smutki związane z życiem klasy. Dojrzały emocjonalnie

7 latek prawidłowo reaguje na pozytywne bądź negatywne uwagi dotyczące zachowania i postępów w nauce, nie załamuje się z byle powodów. Dziecko niedojrzałe emocjonalnie jest wybuchowe, drażliwe, agresywne, złości się lub płacze z błahego powodu, często popada w konflikty z kolegami. Może też być zahamowane, zalęknione, niepewne, napięte, nadwrażliwe, płaczliwe. Taki typ dziecka boi się głośniejszych uwag nauczyciela nawet, gdy nie dotyczą ich samych. Czasami skarżą się na bóle głowy, brzucha, bezsenność, bywa, że przed wyjściem do szkoły mają wymioty, biegunkę.

 

DOJRZAŁOŚĆ SPOŁECZNA

To umiejętność prawidłowego nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i dorosłym, to umiejętność współżycia w zespole, przestrzegania reguł życia w zbiorowości i przestrzegania zawartych umów. Dojrzałego społecznie siedmiolatka charakteryzuje zdyscyplinowanie, obowiązkowość, samodzielność. Samodzielność dotyczy nie tylko czynności samoobsługowych jak ubieranie się, mycie, czesanie, ale dotyczy także samodzielnego przygotowania się do lekcji, spakowania tornistra, a także samodzielnego podejmowania prawidłowych decyzji w różnych sytuacjach społecznych (np. przy przechodzeniu przez jezdnię). Od 7 latka wymaga się zrozumienia prostych sytuacji społecznych
i rozeznanie, co jest dobre, a co złe (np. że nie wolno krzywdzić innych, niszczyć cudzej własności, przywłaszczać sobie znalezionych rzeczy). Dziecko dojrzałe społecznie dobrze się czuje w nowym środowisku szkolnym, z chęcią podejmuje zadania na rzecz innych np. dyżury.

Przejawem niedojrzałości społecznej jest stałe absorbowanie uwagi nauczyciela, domaganie się ciągłego wyróżniania i dążenie do uprzywilejowanej pozycji w klasie.

Dzieci niedojrzałe społecznie mogą też izolować się od grupy, stronić od kolegów, unikać wspólnych zabaw łatwo poddawać się dominacji kolegów, wykazywać bierność, nieśmiałość, lękliwość, małomówność.

Jeżeli dziecko było wdrażane do wykonywania pewnej liczby zajęć obowiązkowych, podporządkowania się określonym regułom łatwo przystosuje się do  obowiązków szkolnych. Natomiast dziecko, w stosunku do którego nie stawiano żadnych wymagań, wyręczano je we wszystkich czynnościach domu z trudem będzie podporządkowywało się wymaganiom szkolnym.

 

Dojrzałość społeczno-emocjonalna to między innymi:
- znaczna samodzielność dziecka (np. samo się ubiera i porusza po najbliższym otoczeniu),
- umiejętność podporządkowywania się,
- umiejętność nawiązywania kontaktów z rówieśnikami i osobami dorosłymi,
- wrażliwość na ocenę,
- wytrwałość w pracy,
- podejmowanie inicjatyw,
- umiejętność kierowania uczuciami.

 

Rola rodziców we właściwym przygotowaniu dziecka do szkoły polega na:

  1. dbałości o zdrowie fizyczne dziecka-poprzez kontrole lekarskie, stosowanie się do wskazań i stworzenie odpowiednich warunków bytowych
  2. kształtowaniu prawidłowej wymowy, rozwoju słownictwa poprzez częsty kontakt z dzieckiem, rozmowach, zapewnieniu mu towarzystwa rówieśników
  3. rozwijaniu logicznego myślenia i zapamiętywania poprzez pobudzanie dziecka do obserwacji, rozmowy na określone tematy, wyjaśnianie, wyciąganie wniosków oraz interpretowanie widzianych zjawisk i rzeczy
  4. wyrabianiu umiejętności słuchania, koncentracji uwagi-poprzez polecenie wykonywania drobnych zajęć wymagających uwagi i żądanie, aby dzieci zaczętą pracę zawsze kończyły
  5. wyrabianiu umiejętności spostrzegania istotnych szczegółów, analizowania i syntetyzowania-poprzez np. gry i zabawy z dzieckiem ćwiczące w/w czynności. Doskonale do tego celu służą gry kostkowe, domino, historyjki obrazkowe, układanki z klocków
  6. dbałości o prawidłowy rozwój ruchowy dziecka – ćwiczeniu sprawności rąk poprzez rysowanie, kalkowanie, zamalowywanie, wycinanie według wzoru, lepienie z plasteliny itp.
  7. nauczaniu szanowania pomocy szkolnych poprzez przyzwyczajenie dziecka do utrzymywania porządku w zabawkach
  8. rozbudzaniu zainteresowania szkołą, poprzez odpowiednio prowadzone rozmowy
  9. przygotowaniu do samodzielności w obsługiwaniu siebie poprzez wcześniejsze wymagania w tym zakresie
  10. wyrobieniu umiejętności współżycia w grupie poprzez zapewnienie kontaktów z rówieśnikami i kierowanie nimi
  11. stwarzaniu odpowiednich warunków do odrobienia lekcji poprzez zapewnienie dziecku spokoju, miejsca do odrobienia lekcji, uregulowania trybu życia.

 

Wskaźniki dojrzałości szkolnej sześciolatka, które mogą wykorzystać rodzice do obserwacji swojego dziecka:

(W. Brejnak „Kocham i wychowuję. Poradnik dla rodziców i nauczycieli”, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna i Reklamowo-Handlowa Adam, Warszawa 1993, s. 68-69)

  • Czy dziecko potrafi obchodzić się z przyborami do rysowania, kolorowania i pisania?
  • Czy koloruje obrazek, nie wychodzi poza linię?
  • Czy rysuje postać człowieka, zachowuje podstawowe propozycje poszczególnych części ciała?
  • Czy potrafi lepić z plasteliny lub gliny ?
  • Czy potrafi ciąć nożyczkami według wytyczonej linii prostej i krzywej ?
  • Czy potrafi grupować różne przedmioty według barw, kształtu i wielkości ?
  • Czy potrafi sortować znane mu przedmioty lub ich obrazki, według określonej zasady, np. owoce, zwierzęta, zabawki, pojazdy, itp. ?
  • Czy potrafi wybierać takie same litery, wyrazy ?
  • Czy potrafi złożyć np. widokówkę rozciętą na kilka części ?
  • Czy potrafi wymienić kilka różnic w dwóch pozornie podobnych do siebie przedmiotach lub obrazkach ?
  • Czy potrafi dobrać w pary obrazki lub przedmioty z uwzględnieniem jakiejś cechy wspólnej, np.: krowa-mleko, koń-furmanka, liść-drzewo, pasta do zębów –szczoteczka itp.?
  • Czy potrafi wyodrębnić z otoczenia dźwięki różnych pojazdów, instrumentów muzycznych, głosy ptaków lub innych zwierząt ?
  • Czy potrafi wyróżnić głoskę (zarówno samogłoskę, jak i spółgłoskę) na początku i na końcu wyrazu ? Czy potrafi zróżnicować wyrazy dźwiękopodobne, np.: półka – bułka, Tomek – domek itp.?
  • Czy potrafi odtworzyć prosty układ rytmiczny wystukany przez dorosłego?
  • Czy potrafi podzielić wyraz na sylaby, np.: lo-ko-mo-ty-wa ?
  • Czy potrafi rozwiązać proste zagadki typu: chodzi i bije, a nie je i nie pije; posadzisz je wiosną, to latem grzechotki wyrosną ?
  • Czy swobodnie (również wspak) umie liczyć kolejno minimum do 20, a po przeliczeniu potrafi powiedzieć, ile jest przedmiotów ?
  • Czy umie w pamięci dodawać i odejmować z przekroczeniem progu dziesiętnego ?
  • Czy potrafi wykonać proste ćwiczenie gimnastyczne, np. skakać na jednej nodze i na obu nogach ?
  • Czy potrafi stać przez chwilę na jednej nodze z zamkniętymi oczami ?
  • Czy sprawnie rzuca i łapie piłeczkę ?
  • Czy potrafi samo zasznurować sznurowadła, zapinać guziki ?
  • Czy odróżnia lewą stronę swego ciała od prawej ?
  • Czy potrafi pokazać prawą rękę czy lewe ucho u osoby stojącej na wprost ?
  • Czy posługuje się zawsze jedną ręką – którą ?
  • Czy potrafi zgodnie bawić się w grupie, np. budując z kimś zamek z klocków, czy współdziała przy tym , czeka na swoją kolej itp. ?
  • Czy zawsze kończy rozpoczęta zabawę, a po skończonym zajęciu sprząta po sobie ?
  • Czy potrafi przez dłuższą chwilę uważnie słuchać opowiadania, bajki czy muzyki ?
  • Czy opowiadając, np. co przedstawia dany obrazek, posługuje się rozwiniętymi zdaniami, uogólnia temat, uzasadnia akcję ?
  • Czy prawidłowo wymawia wszystkie głoski ?
  • Czy wymowa jest poprawna również pod względem gramatycznym ?
  • Czy umie podporządkować się poleceniom słownym, jest w miarę zdyscyplinowane ?
  • Czy potrafi wykonać 3-4 polecenia według kolejności podanej przez dorosłego ?
  • Czy wie ile ma lat, gdzie mieszka, czym w pracy zajmują się rodzice ?
  • Czy przy rozstaniu z opieką (np. w przedszkolu) jest pogodne ?
  • Czy łatwo nawiązuje kontakt z dorosłymi ?
  • Czy w działaniu jest dość szybkie oraz w miarę swobodne i samodzielne ?
  • Czy zachowuje się odpowiednio do sytuacji?

 

Bibliografia:

Taborowska K., red. Żebrowska M. „Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży”. Warszawa 1973.PWN

Brejnak W. „Kocham i wychowuję. Poradnik dla rodziców i nauczycieli”. Warszawa 1993. Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna i Reklamowo-Handlowa Adam